NASA Astronotlarına Tehdit: Uluslararası Uzay İstasyonu’nda Sızıntı Alarmı
Bir uzay uzmanı, NASA astronotlarının ölümcül bir felaketi önlemek için Uluslararası Uzay İstasyonu’nu (UUİ) derhal boşaltmaları gerektiği konusunda ciddi bir uyarıda bulundu. Geçmişte İngiliz Hükümeti’nin UFO projelerini yöneten Nick Pope, MailOnline ile yaptığı röportajda NASA ve UUİ hakkındaki endişelerini dile getirerek, uzay ajansının “bekle ve gör” yaklaşımının büyük bir tehlike oluşturabileceğini ifade etti. Pope, “Çok geç kalınırsa, sadece astronotların değil, NASA’nın itibarının da zedelenmesine yol açabilecek bir felaket yaşanabilir.” dedi.
Bu uyarı, NASA’nın UUİ’nin Rus tarafındaki artan sızıntılarla ilgili 50 farklı endişe verici alanı takip ettiğini açıklamasının hemen ardından geldi. Amerikalı astronotlara, sızıntının olduğu bölüme açılan kapak açık olduğunda acil tahliye durumunda, kaçış kapağının yakınında beklemeleri talimatı verildi. NASA, bu sızıntıyı artık “en büyük güvenlik riski” olarak değerlendiriyor. Ancak astronotların istasyonda kalmaya devam edeceği söyleniyor.
İlk olarak 2019 yılında, istasyonun yaşam alanları, yaşam destek sistemleri, elektrik güç dağıtımı ve veri işleme, uçuş kontrol ve tahrik sistemlerini sağlayan Rusya’ya ait Zvezda Servis Modülü Transfer Tüneli‘nde tespit edilen sızıntı, NASA ve Roscosmos astronotları ile kozmonotları tarafından hala çözülemedi ve kaynağı tam olarak belirlenemedi. Uzay ajansları, olası çatlakları bir tür dolgu ve yama kombinasyonu ile kapatmaya çalışmasına rağmen, sızıntı son yıllarda daha da hızlandı.
Sızıntı Sorunu Ciddileşiyor
Sızıntı miktarı, özellikle bu yıl içinde kayda değer bir artış gösterdi. Şubat ayında geçici olarak günlük 1,08 kg’a kadar çıkan hava miktarı, NASA’nın açıklamasına göre Nisan ayında yeni bir rekor kırarak günlük 1,68 kg’a kadar yükseldi. Devam eden bu sızıntı, Eylül ayında “en büyük güvenlik riski” olarak ilan edilerek, NASA’nın risk ölçeğinde en üst seviyeye çıkarıldı.
NASA yetkilileri, Roscosmos ile bir anlaşmaya vararak, sızıntının bulunduğu bölüme açılan kapağın sadece gerekli durumlarda açılmasına ve akşamları kapalı tutulmasına karar verdiler. Kapak açıkken tüm astronotların, acil bir durumda uzay araçlarına daha yakın olmaları için istasyonun Amerikan tarafında kalmaları talimatı verildi. Ancak Nick Pope’un belirttiği üzere bu karmaşa, NASA’nın oldukça zorlu bir durumda kalmasına sebep oluyor. Pope, “UUİ’den çok erken çekilmek, NASA ile Elon Musk arasındaki uçurumu artıracak ve NASA’nın gerileyen bir güç gibi görünmesine neden olacak. Ancak çok geç kalınması da bir felakete yol açabilir.” dedi.
NASA, Zvezda modülünün kapağının mümkün olduğunca kapalı kalması gerektiğini savunurken, sızıntıların ciddileşmesi durumunda istasyonda hızlı bir basınç ve oksijen kaybı yaşanabileceği konusunda uyarıda bulunuyor. Böyle bir acil durumda, tüm astronotların, istasyona yanaşan kendilerine tahsis edilen “can kurtarma botları” olarak görev alacak kapsüllere binmeleri gerekecek. Bu kapsüller, mürettebatın yörüngedeki laboratuvardan kaçarken uygun teçhizatı hızla giymesini sağlayacak acil durum kıyafetlerine sahip olmaları sayesinde biraz daha fazla zaman kazandıracak.
SpaceX’in Rolü ve Gelecek İhtimalleri
Başrolde yine SpaceX var. NASA Ticari Mürettebat Programı Yöneticisi Steve Stich, acil bir durumda SpaceX’in Dragon uzay aracının birkaç dakika içinde çalıştırılabileceğini belirtti. Ancak uzay ajansı, UUİ’nin bazı astronotların uzayda mahsur kalmasına yol açabilecek kapsül arızalarına karşı yeterince hazırlıklı olmadığını da kabul ediyor.
Nasa’nın açıklamasına göre, yüksek maliyetler ve sınırlı bütçe ile fırlatmaya hazır araçların yeterli sayıda olmaması, mürettebat araçlarının ciddi bir hasar alması ve kullanmak için yeterince güvenli olmaması durumunda müdahale yeteneğini azaltmaktadır. Örneğin, bir mikrometeor istasyona tam olarak doğru bir açıyla çarparsa, astronotların kaçış yöntemi neredeyse imkansız hale gelebilir.
Ayrıca, uzay istasyonuna yapılacak bir güncellemenin maliyeti de astronomik olduğu için, kullanım ömrünün sonuna hızla yaklaşan istasyon daha fazla savunma kazanamayacak gibi görünmektedir. Uzmanların hemen hepsi Zvezda modülündeki sızıntının felaketle sonuçlanacak bir arızaya yol açacağına inanmıyor ve Zvezda’ya açılan kapağın kapatılmasıyla sızıntı ne kadar hızlı olursa olsun kontrol altına alınabiliyor.
Bu nedenle bazı uzmanlar, istasyonun belirli kısımlarına ve kenetlenme noktalarına erişimin sonlandırılmasının gerekebileceğini, ancak Zvezda’nın kalıcı olarak kapatılmasıyla büyük bir felaketten kaçınılabileceğini belirtmektedir. Bu durum, uzay istasyonuna yeniden ikmal yapılmasını zorlaştırsa da, işlevini sürdürmesini sağlayacaktır.
NASA, istasyonun şu anda güvenli olduğu fikrini sürdürmekte ve sorunun en kısa sürede çözülmesi için Roscosmos ile iş birliği yapmaya devam ettiklerini belirtiyor. Ancak, eğer sızıntının yarattığı risk artarsa, uzay istasyonundaki çalışmaların planlandan daha erken sonlandırılması gerekebilir.