Trakya Üniversitesinde, güneş enerjisinden elektrik üretiminde kullanılan fotovoltaik panellerin verimliliğini artırıp kullanım ömrünü uzatan uzaktan erişimli tam otomatik temizleme cihazı üretildi.
Ev ve iş yerlerinin çatılarına kurulan güneş enerjisi panellerini otomatik olarak temizleyen cihaz, Makine Mühendisliği Bölümünden Dr. Öğr. Üyesi Dinçer Akal öncülüğündeki ekip tarafından tasarlandı.
Ürün prototipinin tasarım ve yazılımını geliştiren ekip, cihazın yapım aşamasında Trakya Üniversitesi mezunu makine mühendisi İzzet Savaş’ın sahibi olduğu Serkon Makine’den destek aldı.
Akal ve ekipte yer alan Dr. Öğr. Üyesi Ozan Akı, Doç. Dr. İlhan Umut, makine mühendisi Emre Çetinzafer ve Serkon Makine AR-GE Müdürü Yusuf Şener, tasarlanan cihazın tescillenmesi için Türk Patent ve Marka Kurumuna başvurdu.
Tozlanma ve kirlenmenin önüne geçiyor
Akal, güneş enerjisinden elektrik üretiminin gün geçtikçe geliştiğini ve pek çok noktada kullanılmaya başlandığını söyledi.
Enerji verimliliğiyle ilgili kapsamlı çalışmalar yaptıklarını dile getiren Akal, fotovoltaik panellerden azami elektrik üretimi sağlanmasına yönelik bir cihaz tasarladıklarını ifade etti.
Güneşten enerji elde edilmesinde panellerin temizliğinin önemli olduğunu belirten Akal, şöyle devam etti:
“Güneş enerjisi ışınım şiddeti iklim şartlarına göre değişkenlik göstermekle birlikte günümüzde kullanılan fotovoltaik panel verimi normal şartlarda yüzde 20 civarındadır. Panellere gelen ışınlardan elde edilmesinde dönüşüm verimliği çok önemli. Bu verimliliği etkileyen parametrelerden en önemlisi panellerdeki tozlanma, kirlenme ve özellikle kuş pislikleridir. Kuş pisliğinde ürik asit bulunuyor. Bu gölgelenme etkisi yaratıyor. Zamanla kurumasından dolayı panel yüzeyine olumsuz etki yapıyor.”
Akal, güneş enerji santrallerinde farklı temizleme sistemlerinin bulunduğunu ancak çatı ve iş yeri gibi sayıca daha az panelin olduğu yerlerde düzenli temizlik yapılamadığını söyledi.
“Cep telefonundan kontrol edilebilen akıllı bir ürün geliştirdik”
Kirliliğin enerji verimini ve panel kullanım ömrünü azalttığını vurgulayan Akal, “İngiltere’de yapılan bir araştırmada, güneş panelleri bir ay temizlenmediği takdirde verimin yüzde 6 düştüğü belirlenmiş. Biz de panellerin çatı kurulumlarında, sabit bir şekilde bulunacak kuru, sulu ve havalı olmak üzere 3 yöntemle temizlik yapan otonom bir ürün geliştirdik. Ürünün prototipini yaptık. Bir yandan patent süreci devam ediyor.” diye konuştu.
Dinçer Akal, şunları kaydetti:
“Günümüzde kullanılan panel temizleyici sistemler var ancak bizimki panele sabit ve tam otomatik. Geliştirdiğimiz modelde bir sistem bugüne kadar yapılmamış. Satın almak istenilen, panel boyutuna göre otonom şekilde hareket edilebilecek, cep telefonundan kontrol edilebilen akıllı bir ürün geliştirdik. Bizim sistemimizi diğerlerinden ayıran durum çatı kurulumları için geçerli olması. Uzaktan erişimli bu sistemle 20 katlı bir binaya kurulum yaptığımızda bir daha çatıya çıkıp temizlik yapma ihtiyacı duyulmuyor. Bu sistem sayesinde enerji kayıplarının önüne geçiyoruz. Enerji verimliliği sağlanıyor ve aynı zamanda panelin kullanım ömrü uzuyor. Temizleme maliyeti de ortadan kalkıyor.”
Akal, sistemin en önemli özelliklerinden birinin enerjisini güneşten sağlaması olduğunu, güneşin olmadığı durumda ise akü ve şebekeden enerji alabilecek şekilde tasarlandığını dile getirdi.
Cihaz için öğrencilerin de katılımıyla test çalışmalarının sürdürüldüğünü belirten Akal, patent sürecinin ardından ürünün ticarileşmesi ve yaygın şekilde kullanılması için girişimlerde bulunacaklarını söyledi.
Öğrenciler deneyimleyerek öğreniyor
Trakya Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü 4. sınıf öğrencisi Yaren Yücel de geliştirilen cihaz sayesinde fotovoltaik panellerin otomatik şekilde temizlenebildiğini ifade etti.
Teorik eğitimlerin yanı sıra pratik çalışmalar yaparak deneyim kazandıklarını belirten Yücel, “Cihazın geliştirilmesi için testler sürüyor. Dinçer hocamızın öncülüğünde çalışmalarımız devam edecek.” dedi.
Burak Özcan da enerji verimliliğine yönelik geliştirilen projeyle yeni bilgiler öğrendiklerini dile getirdi.
