Son zamanlarda bilim insanları, Güneş Sistemi’nin ikinci gezegeni olan Venüs’ün atmosferinde, yaşamın izlerini taşıyabilecek bazı elementlerin varlığını keşfetti. Bu araştırmalar, Venüs’ün derin bulutlarında, fosfin ve amonyak gibi önemli bileşenlerin tespit edilmesiyle dikkat çekti. IFLScience tarafından yayımlanan habere göre, gökbilimciler, Hawaii’deki James Clerk Maxwell Teleskobu’nda (JCMT) gerçekleştirilen Venüs projesi ile ABD Havacılık ve Uzay Ajansı’nın (NASA) 1978 yılında fırlattığı “Pioneer Venüs 2” atmosfer sondalarından elde edilen değerli verileri inceledi.
Bu araştırma, Venüs’ün yaklaşık 55 kilometre yüksekliğindeki bulut katmanlarında, oksijensiz ortamlarda yaşayan mikroorganizmalar tarafından üretilen fosfin gazı ve amonyak moleküllerinin varlığına dair önemli ipuçları sağladı. Londra Imperial College’dan Dr. Dave Clements ve ekibi, fosfin, kükürtdioksit ve su gibi diğer çeşitli molekülleri tespit edebilmek amacıyla JCMT-Venüs projesi verilerini kullandı. Clements, Pioneer Venüs sondaları ile uyumlu şekilde, 55, 56 ve 57 kilometre yükseklerde milyonda bir parça düzeyinde fosfin varlığına dair bulgular elde ettiklerini belirtti.
Clements, “Venüs’ün atmosferinde bazı tuhaflıklar mevcut. Fosfin, yeni keşfedilen bir madde. Ayrıca, atmosferdeki su ve kükürtdioksit miktarındaki değişimler de zamanla gözlemleniyor. Bu değişimlerin nedenleri henüz bilinmiyor. Değişiklikler büyük ölçekte izlenmese de, günlerden yıllara kadar çeşitli zaman dilimlerinde farklılıklar gösteriyor,” dedi.
VENÜS ATMOSFERİNDE MİKROPLAR TARAFINDAN ÜRETİLEN AMONYAĞIN VARLIĞI
Ekip, Pioneer Venüs 2 sondalarından elde edilen bilgileri doğrulamak amacıyla bulutlarda amonyak varlığına dair de tespitlerde bulundu. Bir kayalık gezegende amonyak bulunması, güçlü bir biyolojik imza olarak kabul ediliyor. Bu bulgu, Venüs’te yaşam olduğunu kanıtlamasa da, bilim insanları burada amonyağın nasıl oluştuğunu anlamaya yönelik çalışmalara devam ediyor.
İngiltere’deki Cardiff Üniversitesinden Prof. Dr. Jane Greaves, Venüs’te yaşam bulunma olasılığından ilham aldıklarını ifade ederek, “Venüs bulutlarında herhangi bir mikrop varsa, beklenmedik gazları da üretebilir. Amonyağı, asidi nötralize etmenin bir yolu olarak kullanabilirler. Biz onu yaşam için yeterince sıcak olduğunu düşündüğümüz bölgenin biraz üzerinde tespit ettik. Ya bunun yaşamla hiçbir ilgisi yok ya da bu gaz, canlı bir varlık tarafından üretiliyor ve yukarı doğru, tespit etmemizin daha kolay olduğu bir alana sürükleniyor,” dedi.
FOSFİN GAZI, 2020’DE İLK KEZ TESPİT EDİLMİŞTİ
Venüs’ün etrafındaki bulutlarda hidrojen ve fosfor atomlarından oluşan fosfin molekülleri, JCMT tarafından ilk defa Eylül 2020’de keşfedilmiş, bu bulgu Şili’deki Atacama Büyük Milimetre Dizisi (ALMA) tarafından da doğrulanmıştır. Araştırmanın sonuçları, İngiltere’deki Hull Üniversitesinde gerçekleştirilen Ulusal Astronomi Toplantısı’nın özel oturumunda sunulmuştur.
