Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Uluslararası Yatırım Pozisyonu Verileri
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2024 yılı itibarıyla Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerini açıkladı. Temmuz ayı itibarıyla UYP, 357,7 milyar dolar açık verdi. Bu dönemde Türkiye’nin yurt dışı varlıkları, 2023 yıl sonuna kıyasla yüzde 4,8 oranında artarak 348,8 milyar dolara ulaşırken, yükümlülükleri ise yüzde 8,9 artışla 706,5 milyar dolara yükseldi. 348,8 milyar dolarlık yurt dışı varlık değeri, 2024 yılı ikinci çeyrekteki 344,644 milyar doları geride bırakarak yeni bir zirve olarak kaydedildi.
Türkiye’nin yurt dışı varlıkları ile yurt dışına olan yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, 2023 yıl sonunda -316,2 milyar dolar iken, 2024 Temmuz sonunda -357,7 milyar dolar düzeyine ulaştı.
Varlıklar ve Yükümlülükler Üzerine Detaylı İnceleme
Varlıklar alt kalemleri incelendiğinde, rezerv varlıklar kalemi 2023 yıl sonuna göre yüzde 4,9 oranında artarak 147,8 milyar dolar olarak belirlendi. Diğer yatırımlar kalemi ise yüzde 3,9 oranında artış göstererek 129,1 milyar dolar seviyesine ulaştı. Diğer yatırımlar alt kalemlerinden bankaların Yabancı Para ve Türk Lirası cinsinden efektif ve mevduatları, yüzde 6,9 oranında artışla 49,7 milyar dolara çıktı.
Yükümlülükler alt kalemleri incelendiğinde ise doğrudan yatırımlar (sermaye ve diğer sermaye) piyasa değeri ve döviz kurlarındaki değişimlerin etkisiyle 2023 yıl sonuna göre yüzde 15,3 oranında artışla 222,0 milyar dolar olarak kaydedildi.
Portföy Yatırımlarındaki Artış
Portföy yatırımları, 2023 yıl sonuna göre yüzde 29,1 oranında artış göstererek 123,8 milyar dolar olmuştur. Yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi stoku, 2023 yıl sonuna göre yüzde 33,6 oranında artışla 39,5 milyar dolara ulaşırken, yurt dışı yerleşiklerin mülkiyetindeki Devlet İçi Borçlanma Senedi (DİBS) stoku ise yüzde 399,2 oranında artışla 13,2 milyar dolara yükselmiştir. Hazine’nin tahvil stoku (yurt içi yerleşiklerce alınan tahvil stoku düşüldükten sonra) ise yüzde 4,1 artışla 44,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Aynı dönemde, diğer yatırımlar 2023 yıl sonuna göre yüzde 0,1 oranında artarak 360,7 milyar dolar olmuştur. Yurt dışı yerleşiklerin yurt içi yerleşik bankalardaki Yabancı Para mevduatı, 2023 yıl sonuna göre yüzde 5,3 oranında azalarak 40,9 milyar dolar olurken, TL mevduatı yüzde 36,4 oranında artarak 23,2 milyar dolar olarak kaydedildi.
Bankaların toplam kredi stoku, yüzde 10,1 oranında artışla 68,8 milyar dolara ulaşırken, diğer sektörlerin toplam kredi stoku ise yüzde 0,8 oranında azalarak 100,2 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.