Uçakların Rota Seçimindeki Gizem
Uçakların hedeflerine ilerlerken izledikleri rota, pek çok insanın aklında soru işareti oluşturuyor. Örneğin, Fransa’dan kalkan bir uçağın Kaliforniya’ya giderken, neden dümdüz bir şekilde hedefe yönelmek yerine, neredeyse kuzey kutbuna yaklaşan bir eğri çizerek yol aldığını merak eden birçok kişi bulunuyor.
Bu sorunun cevabı aslında oldukça basittir. 3 boyutlu küre şeklindeki dünyamızda yol alan uçakların rotaları, 2 boyutlu bir haritaya yansıtıldığında, geçtiği yol doğal olarak bir yay gibi görünmektedir. Bu durum, düz bir harita üzerinde bir uçuş rotasının nasıl göründüğünü anlamak için önemlidir. Uçaklar, bazen yakıt tasarrufu sağlamak, bazen de kötü hava koşullarından veya fırtınalardan kaçınmak amacıyla rotalarını değiştirebiliyorlar.
Ayrıca, 3 boyutlu bir kürenin iki boyutlu bir kağıda resmedilmesi, Mercator projeksiyonu adı verilen karmaşık bir matematik problemi gerektirmektedir. Mercator projeksiyonu, navigasyon için oldukça faydalıdır çünkü sabit kerteriz rotalarını düz segmentler olarak temsil eder. Bu, gemilerin Dünya’nın eğriliği nedeniyle daha az sıklıkla rota düzeltmesi yapması gerektiği anlamına gelir. Ancak, bu projeksiyon bazı boyut ve şekil bozulmalarına da yol açabilir.
- Mercator projeksiyonunun özellikleri:
- Ekvator çevresindeki alanlar kabaca doğru kalır.
- Ekvator’dan uzaklaştıkça kara parçaları daha çarpık ve şişirilmiş hale gelir.
Kısacası, küre üzerinde bir enlem ya da boylam çizgisini takip etmeyen düz çizgiler, düz bir harita üzerinde düz çizgiler olarak görünmek zorunda değildir. Bu nedenle, bir uçağın izlediği rota haritada eğri gibi görünse de, sizi mümkün olan en hızlı ve güvenli yola götürdüklerinden emin olabilirsiniz.
Bu konuyu daha iyi anlamak için aşağıda, Mercator projeksiyonunun nasıl işlediğini gösteren bir video bulabilirsiniz: