Astigmat Nedir?
Muhtemelen daha önce astigmat terimini duymuş olabilirsiniz. Bu terimi en çok bir göz doktoruna yaptığınız ziyarette duyarsınız ve bu, bulanık görme gibi rahatsız edici semptomlara neden olabilen bir göz problemidir. Astigmat, gözün şeklinden kaynaklanan bir durumdur. Normalde, gözlerimiz küresel bir yapıya sahiptir; ancak astigmatı olan bireylerde göz küresi, mükemmel bir küre yerine şişirilmiş bir balon gibi bir görünüm alır. Bu anormal şekil, gözün yüksekliğinden daha geniş ya da genişliğinden daha yüksek olduğu durumlarda ortaya çıkabilir. Astigmat, gözün ön kısmında bulunan şeffaf tabaka olan kornea veya ışığı retinaya odaklamaya yardımcı olan mercek üzerinde etkili olabilir.
Gözdeki anormal şekil, ışığın doğru bir şekilde bükülmemesine neden olur ve bu durum ışığın retinanın önünde veya arkasında odaklanmasına sebep olur. Sonuç olarak, astigmatı olan kişiler nesneleri bulanık bir şekilde görürler. Bu kişiler, bulanık görmenin yanı sıra baş ağrısı, göz yorgunluğu ve özellikle gece görme sorunları gibi diğer belirtiler de yaşayabilir. Ancak, bu belirtiler her astigmat hastasında görülmeyebilir.
2018 tarihli bir inceleme, Dünya Sağlık Örgütü bölgelerinde astigmatizma yaygınlığını yetişkinlerde %40,4 ve çocuklarda %14,9 olarak tahmin etmektedir; bu oran bölgeler arasında değişiklik göstermektedir.
Astigmatın Nedenleri
Astigmatın tam olarak neyin neden olduğu konusunda kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, bazı durumlarda göz yaralanmaları, hastalıklar veya cerrahi müdahaleler nedeniyle ortaya çıkabilir. Bununla birlikte, doğuştan gelen veya çocukluk ve genç yetişkinlik döneminde gelişen astigmat vakaları daha yaygın olarak gözlemlenmektedir. Bu tür durumlarda, genetik faktörlerin etkisi olduğu düşünülmektedir.
Ayrıca, astigmatın çoğumuzun çocukluğunda yaptığı iki yaygın davranıştan kaynaklandığına dair yaygın bir yanlış anlama mevcuttur. Birçok kişi, televizyona çok yakın oturmanın veya loş ışıkta kitap okumanın astigmata neden olabileceğine inanır; ancak bunun her ikisi de sadece birer şehir efsanesi olarak değerlendirilmektedir.
Astigmatın Tedavi Yöntemleri
Astigmat her zaman tedavi gerektirmez. Bazı bireylerde astigmat o kadar hafif olabilir ki, görmelerini etkilemez. Ancak tedavi gerektiren durumlarda, en yaygın tedavi yöntemi, lens kullanımıdır. Bu, gözlükler veya kontakt lensler şeklinde olabilir ve bu lensler, göze giren ışığın doğru bir şekilde odaklanmasına yardımcı olarak bulanıklığı ortadan kaldırır.
Diğer önemli tedavi seçeneği ise cerrahidir. Farklı cerrahi yöntemler mevcut olsa da, hepsinin ortak noktası, göze giren ışığın doğru bir şekilde bükülmesini sağlamak amacıyla korneanın yeniden şekillendirilmesidir. Ancak, cerrahinin bazı standart riskleri bulunmaktadır. Bu riskler arasında astigmatın yetersiz veya aşırı düzeltilmesi, enfeksiyon, ışıkların etrafında halo efekti oluşması ve nadir durumlarda görme kaybı gibi komplikasyonlar yer almaktadır.