Genel Sağlık Sigortası Düzenlemeleri
Yeni bir yasa, Genel Sağlık Sigortası’na ilişkin önemli düzenlemeleri içeren bir dizi değişikliği yürürlüğe soktu. Bu kanunla birlikte, Sosyal Sigortalar Kanunu’nda bazı kritik değişiklikler yapıldı. Bu değişikliklerin başında, emeklilik haklarının belirlenmesinde sigortacılık ilkelerinin göz önünde bulundurulması ve sigortalılar arasında norm ve standart birliği sağlanması geliyor. Özellikle Ekim 2008’den önce sigortalı olan engelliler için vergi indirim belgesi esasına dayanan emeklilik işlemleri, artık Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu çerçevesinde çalışma gücü kaybına göre belirlenecek ve tüm süreçler Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yürütülecek.
Bu düzenlemeler, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararına uygun olarak, Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’na “Bilgi toplama, işleme ve paylaşma yetkisi” başlıklı yeni bir madde eklenmesini de içeriyor. Bu madde gereğince, sağlık hizmeti almak için kamu veya özel sağlık kuruluşlarına başvuranların, sağlık hizmetinin gereklilikleri doğrultusunda kişisel verileri işlenebilecek. Sağlık Bakanlığı, sağlık hizmetlerinin planlanması ve maliyet hesaplamaları amacıyla elde edilen verileri toplayabilecek. Ancak, bu verilerin Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nda belirtilen şartlar dışında aktarımına izin verilmeyecek.
Toplanan kişisel verilere, ilgili kişilerin veya yetki verdikleri üçüncü kişilerin erişimlerini sağlayacak bir sistem kurulacak. Ayrıca, bu sistemlerin güvenliği ve güvenilirliği, Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nun belirlediği ilkelere uygun olarak Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenecek. Bakanlık, elde edilen kişisel sağlık verilerinin güvenliğini sağlamak için gerekli tedbirleri alacak ve sistemdeki bilgilerin kimler tarafından, hangi amaçla kullanıldığına dair bir denetim sistemi oluşturacak.
Aile Hekimliği Hizmetleri
Aile Hekimliği Kanunu’nda yapılan değişiklikle, aile hekimliği hizmetlerinin sunumu haftada 40 saatten az olmayacak şekilde düzenlenmiştir. Acil haller dışında, aile hekimleri tarafından sunulan hizmetler, Bakanlıkça belirlenen kıstaslar çerçevesinde yürütülecek. Bu kapsamda, sağlık hizmetleri için belirlenen tarifelerden elde edilen gelirler, il sağlık müdürlüklerinin döner sermaye işletmelerine yatırılacak ve harcama kriterleri belirlenerek aile hekimlerine dağıtılabilecek.
Ayrıca, yabancı uyruklu öğrencilerin Genel Sağlık Sigortası’ndan yararlanma hakkı da düzenlenmiştir. Eğer kayıtları devam ediyorsa, öğrenciler, eğitim öğretim yılının başlangıcından itibaren üç ay içinde talepte bulunarak Genel Sağlık sigortalısı olabilecekler.
Klinik Araştırmalar ve Katılım Payları
Kanun, klinik araştırmaların daha fazla yapılabilmesine yönelik düzenlemeleri de içermektedir. Sağlık Bakanlığı tarafından izin verilen kamu hastaneleri ve devlet üniversitelerinde yapılan klinik araştırmalara katılan hastaların sosyal güvenlik hakları korunacak. Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda yapılan bir diğer değişiklikle, ayakta tedavi için uygulanacak katılım payı 20 lira olarak belirlenmiştir. SGK, birinci basamak sağlık hizmeti sunucularından sevk edilenler için bu katılım payını yarıya kadar azaltma yetkisine sahip olacaktır.
Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Sigorta Durumu
Yabancı uyruklu öğrencilerin Genel Sağlık Sigortası kapsamındaki primleri, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı tarafından belirlenen sürelerde ödenecektir. Ayrıca, burslandırılan uluslararası öğrenciler, bursluluk statülerinin devam ettiği süre boyunca Genel Sağlık sigortalısı sayılacaklardır.
İş Sağlığı ve Güvenliği Düzenlemeleri
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda yapılan değişiklikle, eğitim kurumu tanımı genişletilmiştir. Çalışan Sağlığı Merkezleri (ÇASMER) gibi iş sağlığı ve güvenliği hizmeti sunan kuruluşlar, yasal düzenlemelerle daha iyi tanımlanmış ve bu merkezlerin işlevleri açıkça belirlenmiştir. Ayrıca, 10’dan az çalışanı bulunan az tehlikeli iş yerleri, bağlı oldukları kamu kuruluşlarından hizmet alarak iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yerine getirebileceklerdir.
Bu yeni düzenlemelerle birlikte, iş sağlığı ve güvenliği alanında meydana gelebilecek eksikliklerin acil durumlarda nasıl bildirileceği de netleştirilmiştir. İşverenlerin gerekli tedbirleri almaması halinde, bu durumun Bakanlığın yetkili birimine bildirilmesi gerekecektir. Bildirimde bulunmayan ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin yetki belgeleri askıya alınabilecektir.
Sonuç
Bu yasayla birlikte, sağlık hizmetleri ve sosyal güvenlik sisteminde önemli değişiklikler yapılmış, özellikle engelli bireylerin emeklilik işlemleri ve sağlık hizmetlerine erişimleri kolaylaştırılmıştır. Ayrıca, iş sağlığı ve güvenliği alanında da önemli düzenlemeler hayata geçirilmiştir.
