Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol’un Tutuklanması
Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, 3 Ocak 2024 tarihinde ülkenin “Üst Düzey Yetkililer Yolsuzluk Soruşturma Ofisi” (CIO) tarafından tutuklandı. Bu olay, görevdeki bir Güney Kore liderinin ilk kez tutuklanması anlamına geliyor. Yoon’un ikametgahına yapılan ilk girişimde, Cumhurbaşkanlığı Güvenlik Servisi ajanları soruşturmacıların içeri girmesine engel olmuş ve bu durum sonucunda bazı güvenlik görevlileri görevden alınmıştı. CIO, bu seferki tutuklama girişiminde “önemli bir fiziksel çatışma yaşanmadığını” ve “tutuklama sürecini aktif olarak engelleyen herhangi bir bireyin olmadığını” belirtti.
Yonhap haber ajansı, Yoon’un yerleşkesine erişim sağlamak için yaklaşık 3.000 polis memurunun görevlendirildiğini bildirdi. Güney Kore medya kuruluşları, Yoon’un önceden kaydedilmiş bir videoda “ülkenin yasası çökmüştür” şeklinde ifadeler kullandığını ve CIO’nun soruşturmasını “yasadışı” olarak nitelendirdiğini aktardı. Yoon, “tatsız bir kan dökülmesini önlemek” amacıyla CIO’nun karşısına çıkmayı kabul etti.
Pazar Tepkisi ve Ekonomik Durum
Yoon’un tutuklanmasına ilişkin haberler, piyasalarda belirgin bir etki yaratmadı. Güney Kore borsa endeksi olan Kospi, yüzde 0,21 oranında bir artış gösterirken, küçük sermayeli Kosdaq endeksi yüzde 0,44 oranında bir düşüş yaşadı. Güney Kore wonu, ABD doları karşısında hafif bir değer kaybı yaşarken, ülkenin 10 yıllık tahvil faizleri de yükseldi.
CIO, Yoon’un sorguya gelmemesi üzerine ilk olarak tutuklama emri talebinde bulunmuştu. Bu emir, Aralık ayında 31 Seul bölge mahkemesi tarafından onaylandı. Ocak ayında süresi dolan tutuklama emri daha sonra uzatıldı. Yoon, Aralık ayında ilan ettiği kısa süreli sıkıyönetim döneminin ardından isyan suçlamalarıyla karşı karşıya kalabilir. Bu suç, cumhurbaşkanlığı dokunulmazlığına tabi olmamakta ve en ağır ceza olarak idam cezasını gerektirebilmektedir.
Yoon, geçen ay sürpriz bir gece yarısı yayını yaparak, ülkeyi “Kuzey Kore komünist güçlerinden” ve “devlet karşıtı güçlerden” koruma gerekliliğini vurgulayarak sıkıyönetim ilan etti. Bu, Güney Kore’de 40 yılı aşkın bir aradan sonra gerçekleştirilen ilk sıkıyönetim ilanı oldu. Milletvekilleri, sıkıyönetim bildirisini parlamentoda reddetmek için polis barikatlarını aşmayı başardılar ve birkaç gün sonra Yoon hakkında azil önergeleri sundular. Yoon, Aralık ayında görevden alınmıştı ve 14 yaşında görevinden uzaklaştırıldı. Güney Kore Anayasa Mahkemesi, azil davasını Ocak ayında başlattı. Yoon, 14 Ocak tarihindeki duruşmaya katılmadığı için duruşma 16 Ocak tarihine ertelendi.
