Almanya’da 21. dönem Federal Meclis (Bundestag) milletvekillerinin seçimi için oy verme işlemi, yerel saatle 08.00’de (TSİ 10.00) başladı. Seçmenler, yerel saatle 18.00’e (TSİ 20.00) kadar oy kullanma imkanına sahip. Bu seçimlerde toplam 59,2 milyon seçmenin oy kullanma hakkı bulunurken, 29 parti yarışıyor. İlk kez oy kullanacak gençlerin sayısının 2,3 milyon olduğu belirtiliyor. Ayrıca, 70 yaşın üzerindeki seçmen sayısı ise 13,7 milyon olarak kaydedildi.
Seçimlerde, 1422’si kadın olmak üzere toplam 4 bin 506 aday, 630 sandalyeye sahip olan mecliste milletvekili olabilmek için mücadele ediyor. Türk kökenli adaylar da farklı partilerden milletvekili adaylığına başvurmuş durumda; parlamentoya girmesi muhtemel partilerde 50’nin üzerinde Türk kökenli aday bulunuyor. Almanya’nın 16 eyaletinde oluşturulan 299 seçim bölgesinde, 675 bin kişi yaklaşık 90 bin sandıkta görev alacak.
İkinci Oyların Önemi
Seçmenlerin sandığa gittiğinde kullanacağı iki farklı oy mevcut. İlk oy ile seçim bölgesindeki adayı tercih eden vatandaşlar, ikinci oy ile partilerin belirlediği listelerdeki adaylara oy verecek. Seçim öncesinde yapılan yasal değişiklikler sayesinde, daha fazla önem kazanan ikinci oylar, partilerin meclisteki sandalye sayısını belirleyecek. Yüzde 5’lik barajı aşan partiler meclise girecekken, bu barajı geçemeyen partilerin 3 bölgeden doğrudan milletvekili çıkartması durumunda, oy oranına göre temsil edilme şansı bulunuyor.
Başbakan Adayları
Almanya’da 2021 yılında Sosyal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti (FDP) koalisyonu olarak bilinen “trafik ışığı hükümeti”nin lideri Başbakan Olaf Scholz, SPD’den yeniden başbakan adayı olarak öne çıkıyor. Scholz’a ek olarak, ana muhalefetteki Hristiyan Birlik (CDU/CSU) partilerinin adayı Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) Genel Başkanı Friedrich Merz, aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) Partisi Eş Başkanı Alice Weidel, Yeşiller’den Ekonomi ve İklimi Koruma Bakanı Robert Habeck ve “Sahra Wagenknecht İttifakı-Anlayış ve Adalet İçin” (BSW) Eş Başkanı Sahra Wagenknecht de yarışa katılıyor.
CDU/CSU Anketlerde Önde
Son anketlere göre, Merz liderliğindeki CDU/CSU, yüzde 28-32 bandındaki oy oranıyla birinci sırada yer almakta. Bu durum, ülkede başbakanın değişeceği beklentilerini güçlendiriyor. Aşırı sağcı popülist AfD’nin oy oranı ise anketlerde yüzde 20-21 olarak ortaya çıkmakta, bu da AfD’nin oylarının önceki seçimlere göre iki katına çıkabileceğini gösteriyor. Başbakan Olaf Scholz’un temsilcisi olduğu SPD’nin oy oranı ise yüzde 14,5-16 bandında, mevcut hükümetin diğer ortağı Yeşiller’in oy oranı ise yüzde 12-14 olarak kaydediliyor.
Küçük ortak FDP’nin anketlerdeki oy oranı yüzde 4-5 civarındayken, uzmanlar bu partinin büyük oy kaybı yaşadığını ve yüzde 5’lik seçim barajına takılabileceğini vurguluyor. Seçimlerde dikkat çeken bir diğer parti ise son dönemde oylarını artırdığı söylenen Sol Parti; anketlerde yüzde 7-8 aralığında oy alması bekleniyor. İlk kez genel seçime katılacak olan BSW’nin ise anketlere yansıyan oy oranı yüzde 3-4,5 arasında görünmekte.
Alman kamu yayıncısı ZDF’nin anketine göre, hangi partiye oy vereceği konusunda son günlerde karar vermesi beklenen “kararsızların” oranı yüzde 27 olarak tespit edildi. Anketler, hiçbir partinin tek başına hükümet kurmak için yeterli milletvekili sayısına ulaşamadığını göstermekte. Seçimlerin ardından hükümetin kurulması için zorlu müzakerelerin yapılması bekleniyor. Muhtemel koalisyon hükümetinin hangi partilerden oluşacağı ise büyük ölçüde, ülkede yüzde 5 olan seçim barajını kaç partinin aşacağına bağlı olacak. Daha fazla partinin barajı aşması, daha karmaşık koalisyonların kurulmasını gerektirecektir.
Muhtemel koalisyonlar arasında en çok öne çıkan seçenek, CDU/CSU ve SPD’nin oluşturacağı bir koalisyon hükümeti. Ancak FDP ve BSW’nin meclise girmeleri durumunda, CDU/CSU ve SPD’nin milletvekili sayısının hükümeti kurmak için yetersiz kalabileceği ve üçüncü bir ortağa ihtiyaç duyulabileceği ifade ediliyor. 2021 yılında yapılan genel seçimlerde SPD yüzde 25,7, CDU/CSU yüzde 24,1, Yeşiller yüzde 14,8, FDP yüzde 11,5, AfD yüzde 10,3 ve Sol Parti yüzde 4,9 oranında oy alarak mecliste yer almıştı.
