Dijital Verilerin Geleceği: Ay Üzerinde Veri Yedekleme
Geçmişte, büyük medeniyetler kültürel miraslarını gelecek nesillere ulaştırmak amacıyla taşa ve kayaya yazılar yazmışlardır. Bu çabalar sayesinde, bu medeniyetlerin izleri binlerce yıl boyunca korunabilmiştir. Ancak, kağıt ve kalemin icadından sonra üretilen verilerin ömrü, genellikle birkaç yüz yıl ile sınırlıdır. Dijital çağda ise, depolanan verilerin ortalama ömrü sadece 10 yıl kadar olabilmektedir. Örneğin, 20 yıl önce büyük bir heyecanla CD ve DVD’lere kaydedilen birçok veriye, fotoğraflara ve videolara artık ulaşmakta zorlanıyoruz. Bugün bulut teknolojileri üzerine kaydedilen veriler bile, abonelik ücretinin ödenmemesi durumunda birkaç yıl içinde silinmektedir.
Daha kötüsü, dünya çapında büyük felaketler yaşanması durumunda, medeniyetin altyapısını oluşturan teknolojik bilgiler, ansiklopediler, bankacılık kayıtları, tapu ve nüfus bilgileri ciddi şekilde zarar görebilir. Bu verilerin yedekleri bile kaybolabilir. Bu kaygıları gidermek amacıyla kendini garanti altına almak isteyen kurumlar ve devletler için heyecan verici bir çözüm ortaya çıkıyor. Ay üzerinde veri yedekleme hizmeti sunan bir şirket, bu alanda devrim yaratmaya hazırlanıyor.
Florida merkezli Lonestar Data Holdings, 2021 yılında Ay üzerinde veri yedekleme hizmetleri sunmak amacıyla kurulmuştur. Şirket, 2021 ve 2022 yıllarında Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) dünyanın ilk yazılım tanımlı veri merkezini başarıyla test etti. Geçtiğimiz yıl, Ay’ın yüzeyinde tam anlamıyla veri depolama testini gerçekleştirdi. Bu testler, Ay üzerindeki veri yedekleme sisteminin mümkün olduğunu gösterdi.
İlk Deneme 2024’te Yapıldı
IM-1 Odysseus Nova-C uzay aracının geçen Şubat ayında Ay’ın güney kutbuna inişinin ardından, şirket Ay’dan dünyaya veri transferinin etkin bir şekilde yapılabileceğini kanıtlayan bir test gerçekleştirdi. Lonestar şimdi Ay’da sabit duracak bir veri merkezi kurmak için çalışmalara devam ediyor. Bu sunucular, büyük finans kuruluşlarının ve dünya genelindeki yedekleme istasyonlarının yedeği olarak işlev görecek. Bu hizmetin başlamasıyla, diğer şirketlerin de Ay’a minik roketlerle sunucular indirip çalıştırmaya başladığını görebileceğiz.
Ancak öncelikle şirketin, NASA ve SpaceX ile uygun bir fiyat üzerinde anlaşarak, Ay’a inecek SpaceX Athena aracına sunucuları yerleştirmesi gerekecek. Şu sıralar Elon Musk, Ay’a değil, Mars’a gitmek için NASA ile çekiştiği için bu planın hayata geçmesi 5-10 yıl kadar sürebilir. Bu süreç, Ay’daki veri yedekleme hizmetlerinin gelişimini ve uzayda veri korumanın geleceğini belirleyecek önemli bir aşama olacaktır.
