ABD’de 60. Başkanlık Seçimleri Başladı
ABD’de, Demokrat Kamala Harris ile Cumhuriyetçi Donald Trump’ın başkanlık için yarıştığı 60. başkanlık seçimleri için Amerikan halkı bugün sandık başına gidiyor. İlk olarak Kentucky ve Indiana eyaletlerinde oy verme işlemleri sona ererken, doğu eyaletlerinde de sandıklar kapanmaya başladı. Seçim günü itibarıyla birçok eyalette sabah saat 06.00’da başlayan oy verme işlemleri devam ediyor. Kentucky ve Indiana’daki bazı bölgelerde, yerel saatle 18.00 itibarıyla oy verme işlemi tamamlandı. Bu durum, seçim gününün ilk sandıklarının kapanması anlamına gelirken, doğu yakasındaki diğer eyaletlerde sandıklar yerel saatle 19.00’da kapanmaya başlayacak.
Bu yılki başkanlık yarışında, Demokrat aday Kamala Harris ile Cumhuriyetçi aday Donald Trump karşı karşıya gelirken, sandıkların kapanmasıyla birlikte oy sayım işlemlerine geçilecek. Seçimlerde sadece başkan belirlenmeyecek, aynı zamanda Kongre’nin iki kanadı olan 435 sandalyeli Temsilciler Meclisi’nin tamamı ile Senato’daki 34 sandalye için de seçmenler oylarını kullanıyor. Üç farklı saat diliminde gerçekleşen oy verme işlemleri, eyaletlere göre değişiklik göstermekte. Doğu yakasındaki saat dilimi esas alındığında, New York ve Virginia’da oy verme işlemleri saat 06.00’da (TSİ 14.00), Florida ve Pensilvanya ile başkent Washington DC’de ise saat 07.00’de (TSİ 15.00) başladı.
Sandıkların kapanma saatleri ise eyaletlere göre şöyle belirlenmiştir:
- Virginia ve Florida: 19.00 (TSİ 03.00)
- Washington DC ve Pensilvanya: 20.00 (TSİ 04.00)
- New York: 21.00 (TSİ 05.00)
Doğu yakası ile 3 saat fark bulunan ABD’nin batı yakasındaki birçok eyalette ise, California dahil, sandıklar yerel saatle 20.00’de (TSİ 07.00) kapanacak. Seçim günü, ülkenin en kuzeybatısında bulunan Alaska ve Hawaii eyaletleriyle birlikte oy verme işlemleri tamamlanacak.
Salıncak Eyaletlerin Önemi
Seçimlerde en kritik rolü üstlenecek olan salıncak eyaletler, iki parti arasında tercihleri değişebilen eyaletler olarak biliniyor. Bu eyaletlerde kapanış saatleri Türkiye saatiyle şu şekildedir:
- Wisconsin: 05:00
- Nevada: 06:00
- Michigan: 05:00
- Arizona: 06:00
- Pensilvanya: 04:00
- Kuzey Carolina: 03:30
- Georgia: 03:00
Ayrıca, diğer eyaletlerde sandık kapanış saatleri ise şöyle sıralanmaktadır:
- 02:00 itibariyle kapanacak eyaletler:
- Indiana (3, 5, 7 ve 9. bölgeler)
- Kentucky (3, 4, 5 ve 6. bölgeler)
- 03:00 itibariyle kapanacak eyaletler:
- Indiana (1, 2, 4, 6 ve 8. bölgeler)
- Kentucky (1 ve 2. bölgeler)
- South Carolina
- Vermont
- Virginia
- Florida (3-28. bölgeler)
- 03:30 itibariyle kapanacak eyaletler:
- Ohio
- West Virginia
- 04:00 itibariyle kapanacak eyaletler:
- Alabama
- Connecticut
- Delaware
- District of Columbia
- Florida (1. ve 2. bölgeler)
- Illinois
- Kansas (2., 3. ve 4. bölgeler)
- Maine
- Maryland
- Massachusetts
- Mississippi
- Missouri
- New Hampshire
- New Jersey
- Oklahoma
- Rhode Island
- Tennessee
- Texas (1-15, 17-22, ve 24-38. bölgeler)
- 04:30 itibariyle kapanacak eyaletler:
- Arkansas
- 05:00 itibariyle kapanacak eyaletler:
- Colorado
- Iowa
- Kansas
- Louisiana
- Michigan (1. bölge)
- Minnesota
- Nebraska
- New Mexico
- New York
- Kuzey Dakota
- Güney Dakota
- Texas (16. ve 23. bölgeler)
- Wyoming
- 06:00 itibariyle kapanacak eyaletler:
- Idaho
- Montana
- Utah
- 07:00 itibariyle kapanacak eyaletler:
- California
- Idaho (1. bölge)
- Oregon
- Washington
- 08:00 itibariyle kapanacak eyaletler:
- Hawaii
- 09:00 itibariyle kapanacak eyaletler:
- Alaska
Seçim Sonuçlarında Gecikme Beklentisi
ABD’de 2020 seçimlerinde sonuçların açıklanmasının yaklaşık 4 gün sürdüğü göz önünde bulundurulduğunda, bu yıl da Cumhuriyetçi aday Donald Trump ile Demokrat aday Kamala Harris arasında çok yakın bir yarış olması nedeniyle sonuçların seçim gecesi netleşmeyebilir. Özellikle Pensilvanya ve Wisconsin gibi salıncak eyaletlerde, posta yoluyla kullanılan oyların sayım sürecinin yavaşlatabileceği belirtiliyor. Oy sayımında yaşanabilecek aksaklıklar, yasal itirazlar ya da oy pusulalarıyla ilgili sorunlar da oy sayımının uzun sürmesine neden olabiliyor.
Oy pusulalarına, seçim görevlileri veya bazı eyaletlerde sandık görevlileri tarafından itiraz edilebiliyor. İtirazlar sonrasında, oy pusulaları seçim yetkilileri tarafından inceleniyor ve evraka işlenmeden önce eyalet oy sayım kurullarına sunuluyor. Her eyaletin oyların yeniden sayılmasına ilişkin kendi yasaları bulunmakta. Örneğin, Pennsylvania ve Arizona’da iki aday arasındaki fark, toplam oyların yüzde 0,5’inden az olursa oylar otomatik olarak yeniden sayılıyor.
Fark yüzde 0,5’ten az olursa yeniden sayım talep edilebiliyor
Benzer şekilde North Carolina ve Georgia’da da adaylar arasındaki oy farkı yüzde 0,5’ten az çıkarsa, adaylardan herhangi biri oyların yeniden sayılmasını talep edebiliyor. Yeniden sayım talebi, adaylar, mahkemeler veya seçmen grupları tarafından yapılabiliyor; ancak bu kurallar eyaletler arasında önemli ölçüde farklılık göstermekte.
Ayrıca, özellikle Nevada ve Arizona gibi eyaletlerde, posta yoluyla kullanılan oyların sayım sürecinin diğerlerinden uzun sürmesi nedeniyle buralarda sonuçların gecikmesi muhtemel görülmekte. Amerikan basını, özellikle salıncak eyaletlerde yarışın başa baş gitmesi durumunda, resmi olmayan sonuç duyurmak için buradan daha somut ve fazla veri gelmesini beklemekte. Adaylardan birinin başkan seçilebilmesi için 270 delegeye ulaşması gerekiyor.
ABD’de seçim süreci, seçim gününden sonra da uzun bir süreyi kapsıyor. Tarihler eyaletlere göre farklılık gösterse de, tüm eyaletlerin 10 Kasım ila 11 Aralık tarihleri arasında seçim sonuçlarını resmen onaylaması gerekiyor. 17 Aralık’a kadar her eyaletin Seçiciler Kurulu üyeleri, başkan adayına oyunu verip, bu oyları Washington’a göndermesi öngörülüyor. Gönderilen oyların en geç 23 Aralık’a kadar ABD Kongresi’ne ulaşması bekleniyor. Temsilciler Meclisi Genel Kurulu salonunda 6 Ocak’ta ortak oturumda bir araya gelecek olan yeni Kongre üyeleri, eyaletlerden gelen oyları alfabetik sıraya göre okuyup sayacak ve bu süreç tamamlandıktan sonra sonuçlar resmen duyurulacak.
