Antik İnsanların İzleri: Şeytan İzleri
Yaklaşık 350.000 yıl önce, Güney İtalya’nın volkanik bölgesinde yer alan ve artık sönmüş olan bir yanardağ, güçlü bir patlama ile çevresindeki vadinin piroklastik malzemeyle dolmasına neden oldu. Bu cehennemvari akıntı, soğudukça, tarih öncesi bir grup insanın yeni oluşan volkanik arazide yürüyüş yaparken bıraktığı gizemli ayak izlerini ortaya çıkardı. Bu izler, araştırmacılar tarafından “Şeytan İzleri” olarak adlandırıldı.
Bir araştırma ekibi, bu izleri bırakan antik hominidlerin kimliği üzerine daha fazla bilgi edinmek için kapsamlı bir analiz gerçekleştirdi. Görülen o ki, Roccamonfina yanardağı tarafından meydana getirilen piroklastik akıntının oluşturduğu yamaçta, farklı boyutlarda ve vücut ağırlıklarında en az dört bireyin izleri tespit edildi. Çalışma yazarları, bu izlerin oluşturduğu türü belirlemek amacıyla, daha önce ayak izlerinden antik insanların toplam vücut yüksekliğini ve kütlesini tahmin etmek için geliştirilmiş bir dizi denklem kullandılar. Ancak, bu formüllerin büyük çoğunluğu düz zeminlerde bırakılan izlerden veri çıkarmak için tasarlandığından, öncelikle bu denklemleri Roccamonfina’nın yokuşlu arazisine uyarlamak zorunda kaldılar.
Araştırmacılar, ayak izlerinin muhtemelen ignimbritin (piroklastik akış birikintisi) hala yumuşak olduğu, fakat üzerinde yürünebilecek kadar soğuduğu bir dönemde oluştuğunu belirttiler. Bu yeni oluşan yürüyüş yolu, dik ve engebeli olmasının yanı sıra muhtemelen ıslak ve kaygan bir yüzeye sahipti; bu durum antik insanların yürüyüşlerini etkileyerek izlerin şekillerinin değişmesine neden olmuş olabilir. Tüm bu faktörler, geçmişte de kullanılan denklemlerin bu tarih öncesi izlerin sahipleri hakkında güvenilir bilgiler sunmayı zorlaştırdı ve elde edilen sonuçlar, hangi formülün uygulandığına bağlı olarak büyük farklılıklar gösterdi.
Çalışmanın yazarları, en uygun denklemler grubunu dikkatlice seçerek tüm verileri bir araya topladılar. Sonuç olarak, izleri bırakan dört bireyin 55,5 ile 64,6 kilogram arasında bir ağırlığa ve boylarının 152,9 ile 176,7 santimetre arasında değiştiğine ulaştılar.
Bulunan İzlerin Homo Heidelbergensis ile İlişkisi
Belirlenen bu fiziksel özellikler, patlama sırasında Avrupa’da dolaşan Homo heidelbergensis adlı soyu tükenmiş insan türü için tahmin edilen özelliklerle büyük ölçüde örtüşmektedir. Hem Neandertallerin hem de modern insanların ortak atası olan H. Heidelbergensis’in yaklaşık bu boyda olduğu öngörülse de, İspanya’da bulunan bazı kemik kalıntıları, en azından bazı bireylerin 181,6 cm’ye kadar ulaşabileceğini göstermektedir. Araştırmacılar, farklı iz boyutlarına dayanarak grubun iki kadın veya çocuktan ve en az bir yetişkin erkekten oluşmuş olabileceğini öne sürüyorlar. Ancak, bu konuda kesin bir sonuca ulaşmak veya antik yürüyüşçüler hakkında daha ayrıntılı bilgi sağlamak için yeterince somut veriye sahip değillerdir.
Bu araştırma, Quaternary dergisinde yayımlandı ve insanlık tarihine dair önemli ipuçları sunmaktadır.
