20. yüzyılda “internet”in kavram olarak yaşamımıza girmesi ile toplumda insanların “çalışma tekniği” hususundaki bakış açılarında birtakım değişiklikler gündeme gelmiştir. İnternetin yarattığı “her yere ve her bilgiye ulaşılabilirlik” olgusu, beraberinde internet tabanlı platformların kullanılarak “yeni iş modelleri”, “projeler”, “projeleri geliştirme” ve “büyüme” vb. birçok sürecin oluşmasına sebebiyet vermiştir.
İşte, bu süreç ile yeni yüzyılın girişimciliği “dijital girişimcilik” olarak yerini almıştır. Peki, nedir “dijital girişimcilik”? En genel tanımıyla, girişimcilik faaliyetleri ile dijital teknolojinin harmanlanarak ortaya çıkardığı, yeni yüzyılın en çok tercih edilen, fiziksel olarak bir iş alanına ihtiyaç duyulmadan, işin “internet aracılığıyla” kurulması, hizmetin yine internet aracılığıyla satıldığı bir girişimcilik modelidir.
Geleneksel girişimcilik modelinden farklı olan “dijital girişimcilik” de, “yazılım” olgusundan “dijital teknikler konusunda yeterli bilgiye sahip”, “yaratıcı fikirlerini yine dijital platform üzerinden kitlelere ulaştırmayı hedefleyen” bir girişimciden söz etmek gerekmektedir. Bu girişimci, çağın gereksinimlerini takip eden, bu gereksinimlere yönelik geliştirdiği yeni fikirler ile hizmet geliştiren ve bu hizmeti “dijital platformlar” aracılığıyla müşterisine sunmayı hedefleyen bir yapıdadır.
Bununla birlikte “dijital girişimcilik” birçok avantajı da beraberinde getirmektedir. Bunlar arasında; “ilk etapta yüksek maliyetlerle karşılaşmama”, “yer ve zamanda esneklik” ve “iş kurma aşamasında karşılaşılan birçok formalitenin daha az oluşu” vb. hususlar sayılabilir. Burada önemli olan “doğru bir yazılım” ile “kesintisiz ve güvenli internet bağlantısı”nın varlığıdır.
Türkiye’de “dijital girişimci” olarak adlandırılacak ve oldukça başarılı hikayeler yaratan, fikirleri ve hizmetlerinin kitlelere ulaştığı birçok alanında duayen girişimciler mevcuttur. 1998 yılında kurulan ve internet üzerinden her türlü ürünün satışını ve teslimatını gerçekleştiren “Hepsiburada”, 2000 yılında kurulan ve ülkemizin ilk çevrimiçi yemek siparişinin verildiği “Yemeksepeti” ve yine 2000’de kurulmuş olan ve kişilere ücretsiz ilan verme hakkını tanıyan “Sahibinden”, 2009 yılında kurulan ve birçok giyim markasının, her türlü ürünün satışını ve teslimatı sağlayan “Trendyol” ve 2020 yılında TOBB’un ev sahipliğinde Visa’nın ana sponsorluğunda hayata geçen ve Türkiye’deki KOBİ’lerin dijitalleşme süreçlerine her bakımdan destek olmayı planlayan bir dijital dönüşüm platformu olan “Akıllı KOBİ” vb. adını burada sayamadığım birçok değerli ve artık çok büyük kitlelere hizmetini ulaştırmış “dijital girişimci” örneği yer almaktadır.
Yine, dünyadaki örneklerine baktığımızda; yine kendi alanında isim yapmış “dijital girişimcileri” de eklemenin önemli olduğu kanısındayım. 1994’te ABD’de kurulan ve dünyanın belki de en büyük alışveriş sitesi “Amazon”, 1997’de ABD’de kurulan her ne kadar bir sinema salonuna sahip olmasa da rekor izlenme oranıyla dünyanın sayılı sinema, dizi yayın firması “Netflix”, 1998’de ABD’de kurulan dünyanın en büyük arama motoru “Google”, 2004 yılında ABD’de kurulmuş olan “Facebook”, ve yine 2006 yılında ABD’de kurulan “Twitter” vb. adını sayamadığım niceleri “dijital teknoloji” ile hizmet sağlayan alanında öncü “dijital girişimciler” olarak görülmektedir.
Görüldüğü üzere, yeni yüzyılın en trend girişimcilik alanları arasında yer alan “dijital girişimcilik” geleneksel girişimcilik kavramından farklı olup, gerek başlangıçta yüksek maliyetlerle karşılaşılmayan, bir işin kurulmasından izlenmesi gereken ayrıntılı iş ve işlemleri bertaraf eden, doğru yazılım ve ekip olduğu takdirde çok büyük kitlelere hizmet edilebilecek bir girişimcilik alanıdır.
Bu noktada, yeni fikirleri ve projeleri olan bunu “dijital platform” aracılığıyla hizmete çevirmek arzusunda olan her yeni girişimci adına gerek üniversitelerimizin gerekse sivil toplum kuruluşlarının da desteği ile “dijital girişimciliğin ne olduğu” ve “neleri içeriği” vb. başlangıç içeren başlıklarda gerekli “bilgilendirme ve eğitimlerin” sağlanması büyük önem arz etmektedir.
Bu vesileyle, “dijital girişimci” olma yolunda henüz yeni adım atan veya atmak isteyen herkese gerek bu konuda değerli çalışmalar yapan akademisyenlerden, gerekse yukarıda sınırlı olarak sayabildiğim “dijitalleşme” alanında büyük hizmetler sağlamış duayen girişimcilerden destek alarak bir “yol haritası”nın belirlenmesi hususunda ilerlenmesinin faydalı olacağı düşünülmektedir.
Yararlanılan Kaynaklar
Dr. Cafer, Şafak, EYEL, Hande, SAĞLAM; “Dijital Dönüşüm ve Girişimcilikteki Değişim: Dijital Girişimcilik”, ATLAS ULUSAL SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ, Yıl:5, Sayı:6, 2021; Atlas Sosyal Bilimler Dergisi » Makale » Dijital Dönüşüm ve Girişimcilikteki Değişim: Dijital Girişimcilik (dergipark.org.tr)
Nazan, YELKİKALAN, Ayten, AKATAY, Emel, ALTIN; “Yeni Girişimcilik Modeli ve Yeni Nesil Girişimci Profili: İnternet Girişimciliği ve Y, M, Z Kuşağı Girişimci”, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt: 10 Sayı: 20, 2010, s. 489-506; Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi » Makale » YENİ GİRİŞİMCİLİK MODELİ VE YENİ NESİL GİRİŞİMCİ PROFİLİ: İNTERNET GİRİŞİMCİLİĞİ VE Y, M, Z KUŞAĞI GİRİŞİMCİ (dergipark.org.tr)
İnternet Girişimciliği Nedir ? | Başarıya Gidenlerin Yol Haritası (onecikanlar.com)
Dijital Girişimcilik Nedir? Faydaları Nelerdir? | IIENSTITU
Ana Sayfa – Akıllı KOBİ (akillikobi.org.tr)
KOBİ Araştırma ve Danışmanlık Merkezi Müdürlüğü (tobb.org.tr)
