Yeni Düzenlemelerle Kentsel Dönüşümde Değişiklikler
Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanan yeni yasa ile birlikte, riskli yapı tespiti yapılan parsellerdeki plan değişiklikleri için belirli bir emsal oranına kadar değer artış payı alınmayacağı belirtilmiştir. Bu düzenleme, kentsel dönüşüm sürecinin daha etkin ve hızlı bir şekilde ilerlemesini amaçlamaktadır.
Yasa ile birlikte, Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu’nda yapılan değişiklikle, özel bütçe kapsamında yer alan Kentsel Dönüşüm Başkanlığı’na yapılan arsa ve arazi teslimlerinin katma değer vergisi istisnası kapsamına alındığı bildirilmiştir.
İmar Hakkı Aktarımı Tanımı Eklendi
Yeni yasa ile imar kanununa “imar hakkı aktarımı” tanımı eklenmiştir. Bu tanım, “1/1000 ölçekli uygulama imar planının bulunduğu, arazi ve arsa düzenlemesi yapılmış ya da yapılması mümkün olmayan alanlarda, parselin tamamının ya da bir kısmının umumi ve kamu hizmet alanlarında kalması sebebiyle, parsel üzerinde özel mülkiyete konu yapılaşma hakkının verilememesi durumunda, verilemeyen emsale esas inşaat hakkının başka parsel ya da parsellere imar planı kararı ile taşınması işlemidir” şeklinde ifade edilmektedir.
Bu kapsamda, imar hakkı aktarımında alıcı parselin emsale esas inşaat alanı, imar planı ile belirlenmiş oranlar kadar artırılabilecek; ancak bu artış her halükarda alıcı parselin %30’unu geçemeyecektir. Verici parsellerin aktarıma esas inşaat hakları ise, en yakın komşuluğundaki imar parselinin veya adasının emsale esas inşaat hakkını aşmamak kaydıyla ilgili idare tarafından belirlenecektir.
İzinsiz Yapılarla İlgili Yeni Düzenlemeler
Yasa ile getirilen bir diğer önemli düzenleme, izinsiz yapılara yönelik yıkım kararlarının alınabilmesidir. Belediyelerin sınırları içinde veya dışında, inşa aşamasında ya da iskan edilmiş olan yerlere ait izinsiz yapılar, bu yapıları çevreleyen tel örgü, çit ve duvar gibi yapıların yıkımı için Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, belediyeler veya il özel idareleri tarafından yıkım kararı alınabilecektir.
Alınan yıkım kararları, 7 gün içerisinde ilgililere iadeli taahhütlü olarak tebliğ edilecektir. Eğer tebligat yapılamazsa, yıkım kararının bir örneği yapıya asılacak ve ilgili muhtarlığa bırakılacaktır. Bu durum, kararın yapı sahibine tebliğ tarihi yerine geçecektir.
Ek olarak, köyde ikamet eden ve köy nüfusuna kayıtlı olup evi bulunmayan ihtiyaç sahiplerine satılan taşınmazlar üzerinde bina yapmayan ya da taksitlerini ödemeyen hak sahiplerine, 31 Aralık 2024 tarihine kadar ek süre tanınmış; bu süre, 31 Aralık 2028’e kadar uzatılmıştır.
Yapı Denetim Kuruluşları Hakkında Yenilikler
Yeni düzenlemeye göre, bir ilde faaliyet gösterebilecek yapı denetim kuruluşu sayısı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından belirlenecektir. Yapı denetim kuruluşuna uygulanacak idari para cezası, 50 bin TL’den az olmayacak şekilde düzenlenmiştir. Yapı denetim hizmet sözleşmesi bedelinin %50’sinin 50 bin TL’den fazla olduğu durumlarda, bu sözleşmenin en fazla %50’si kadar idari para cezası uygulanacaktır.
Yasa ayrıca, kamuoyunda “konum bilgisinin paylaşılması” olarak bilinen “coğrafi bilgilerin toplanması veya paylaşılmasına” yönelik bir düzenlemeyi de içermektedir. Bu düzenlemeye göre, gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerinin Türkiye’ye ait Ulusal Coğrafi Veri Sorumluluk Matrisi kapsamındaki coğrafi verileri toplaması, üretmesi, paylaşması veya satması; ilgili kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydıyla ve ticari faaliyetleri gerçekleştirmek için gerekli belgelere sahip olmaları şartıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın iznine tabi olacaktır. İzin belgelerinin geçerlilik süresi, 1 yıldan az, 5 yıldan fazla olmayacak şekilde isteklinin talebi üzerine yıl bazında Bakanlığın onayıyla belirlenecektir.
