2023 Yılının Zorlukları ve Enerjisa’nın Performansı
Geçtiğimiz yılın dünya genelinde ve Türkiye özelinde oldukça zorlu geçtiğini belirten Cenk Alper, enflasyon muhasebesinin olumsuz etkilerini hissettiklerini ifade etti. “Özellikle yerel ölçekte, yüksek enflasyonun sonuçlarının iş sonuçlarımızı etkilediği bir yılı geride bıraktık. Enflasyon-devalüasyon farkı, enerji sektöründe uygulanan enflasyonla mücadele adımları ve bankacılık sektöründeki makro ihtiyati tedbirler, bu yılki finansal performansımızı sınırlandırdı. Ancak, ortaya koyduğumuz performansın önemli olduğunu düşünüyoruz. Her geçen çeyrekte belirlediğimiz hedeflere bir adım daha yaklaşmış durumdayız. Banka dışı operasyonel kârlılık oranımız, çeyrek bazında, ilk çeyrekten bu yana artış gösterdi,” dedi.
2024 yılında da tüm zorluklara rağmen yatırımlarını sürdüreceklerinin altını çizen Cenk Alper, “Türkiye’de özellikle Enerjisa Üretim ile yenilenebilir enerji alanında ciddi yatırımlar yapmaya devam ediyoruz. Bununla birlikte dijital iş kolumuzun temellerini attık. Potansiyel unicorn’lar arasında yer alan Bulutistan’daki payımızı yüzde 75’in üzerine çıkardık. Çimsa’nın Mersin’de devreye aldığı kalsiyum alüminat çimentosu (CAC) yatırımı ile bu alanda dünyanın en büyük üç oyuncusundan biri haline geldik. Aksaray’daki Brisa fabrikamızın kapasitesini tamamen doldurduk. Bunun yanı sıra, yurtdışında da küresel varlığımızı genişletiyoruz. Amerika’daki enerji üretimi işimize resmen başladık; ilk santralımız devreye girdi, ikinci santralımızı da bu yıl devreye almayı planlıyoruz. Çimsa’nın ABD’deki ikinci üretim tesisi olan gri çimento yatırımımıza da başladık. Kordsa, bünyesine kattığı İtalya merkezli Microtex Composites’de yeni prepreg hattı yatırımını tamamladı. Son olarak, Çimsa ile İrlanda’da Mannok Holdings şirketini satın aldık,” şeklinde konuştu.
Finansal Güç ve Yatırım Stratejileri
Enerjisa Üretim’in halka arzı ile ilgili bir soruya da yanıt veren Alper, “Şirketimiz halka arz için hazır; ancak takvim vermek için sermaye piyasalarının uygun zamanını bekliyoruz,” dedi.
“Yatırım yap” diyen bir bilançomuz var
Tüm bu yatırımları 2024 yılında hayata geçirdiklerini söyleyen Cenk Alper, “2025’in de zor bir yıl olacağını biliyoruz. Özellikle yerel ölçekte öngörülebilirliğin artması ve faaliyet ortamının iyileşmesi için ekonomik aktiviteyi ilgilendiren her alanda normalleşme sürecinin kararlı bir şekilde devam ettirilmesi son derece önemli. Sabancı olarak, bir yatırım döneminin içindeyiz. Bunu söyleyebilmemizi sağlayan çok güçlü bir bilançomuz var. 2024 yıl sonu itibarıyla net borç/FAVÖK oranımız 1,4 olarak gerçekleşti; bu da bize ciddi bir manevra kabiliyeti sağlıyor. Diğer yandan, önemli bir nakit pozisyonuna sahibiz. Şirketlerimizin yarattığı değerden ve operasyonel nakit akışımızdan memnunuz. 2024 sonu itibarıyla nakit pozisyonumuz 12,4 milyar TL olacak. Sakıp Sabancı’nın dediği gibi; ‘Yatırım yap’ diyen bir bilançomuz var,” dedi.
2029 Hedefleri ve Stratejik Yatırımlar
Cenk Alper, sadece 2024 yılında gerçekleştirdikleri yatırım miktarının 78,3 milyar TL olduğunu da sözlerine ekledi. “2024 yıl sonu itibarıyla, banka dışı yatırım harcamalarımızın toplam gelirlerimize oranını 5 yıl önceye göre neredeyse iki kat artışla yüzde 13,5’e çıkardık. 2029 yılında ise bu oranı yüzde 15-20 aralığına çıkarmayı hedefliyoruz. Geçtiğimiz aylarda, 2029 yol haritamızı açıkladık. Bu yol haritası kapsamında, bugün yaklaşık 10 milyar dolar seviyesinde olan Holding net aktif değerimizi 2029’a kadar yüzde 100’lük artışla 20 milyar dolar seviyesine çıkarmayı planlıyoruz. Diğer yandan 2024 yılında yüzde 19,3 seviyesinde olan banka dışı yabancı para gelir oranımızı yüzde 30’un üzerine taşıyacağız. Bunu yaparken Türkiye’de ve yurtdışında yatırımlarımıza kararlılıkla devam edeceğiz. Bu artış, yatırım hızımızı artırma konusundaki kararlılığımızın net bir göstergesi,” dedi.
Yenilenebilir Enerji Yatırımları
“Her hafta üç rüzgar gülü dikeceğiz”
Yurtdışındaki büyüme adımlarının yanında Türkiye’de de yatırımlarına kararlılıkla devam ettiklerinin altını çizen Cenk Alper, “Geçtiğimiz haftalarda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından 1.200 MW kapasite hakkı için düzenlenen YEKA RES-2024 yarışmalarında, Enerjisa Üretim iki ayrı bölgede toplamda 750 MW ile en fazla kapasite hakkı elde eden yatırımcı oldu. Yenilenebilir enerji yatırımlarımız, sürdürülebilirlik hedeflerimizin en büyük destekçilerinden biri. Kurulu gücümüzü artırmayı hedeflerken, mevcut projelerimizde saha çalışmalarına da devam ediyoruz. Önümüzdeki 3 yılda Türkiye’de her hafta 3 rüzgar gülü dikeceğiz. Diğer yandan, 2024 yılında Avrupa’nın en büyük kara tipi rüzgâr enerjisi projelerinden biri olan 1.000 MW’lık YEKA RES-2’de saha ilerlemelerinde ciddi adımlar kaydettik. Aynı dönemde, Enerjisa Üretim, 1.000 MW’lık YEKA-2 projelerimizin 750 MW’lık kısmının finansmanı için 1 milyar doların üzerinde bir kredi anlaşması imzaladı. Bu durum, Sabancı’nın üretimdeki gücünün yanı sıra ülkeye döviz kazandırma ve finansman yaratma kabiliyetinin de bir göstergesi. Dünyada finansmanın kısıtlı olduğu bir dönemde bu kaynağı yaratabilmek, Sabancı’ya olan güvenin çok önemli bir simgesi,” dedi.
Teknoloji Yatırımları ve Stratejileri
“Teknoloji avcısı gibi hareket ediyoruz”
Cenk Alper, Sabancı’yı büyütürken sahip oldukları portföyü de geleceğe hazırlamak istediklerini ifade ederek, “Bugüne kadar 30’a yakın şirkete doğrudan yatırım yaptık. Ayrıca 5 farklı fonun yatırımcısıyız. Her bir fonun da 10-15 şirkete ulaştığını düşünürseniz, ekosistemimiz şu anda 60’ın üstünde şirkete ulaşmış durumda. Türkiye’de Sabancı Ventures ile başladık. Sonrasında Amerika’da sadece enerji ve iklim teknolojileri için bir fon kurduk; bu fon 250 milyon dolarlık bir büyüklüğe sahip ve burada dünyanın en ileri enerji ve iklim teknolojilerine ortak olduk. Avrupa’da sürdürülebilir yapı malzemeleri konusunda çığır açıcı teknolojilere yatırım yapıyoruz. Bugüne kadar füzyon, derin jeotermal, mıknatıs teknolojileri, pil teknolojileri ve yapay zekâ üzerine yatırımlar gerçekleştirdik. Son olarak, Sabancı Ventures üzerinden Quera isimli şirketin yatırım turuna katıldık. Quera, dünyada kuantum bilişim alanında faaliyet gösteren en etkili şirketlerden biri. Son yatırım turuna yine dünyanın önde gelen şirketleri katıldı; Google’ın liderliğini yaptığı bu yatırım turuna biz de Sabancı Ventures aracılığıyla dahil olduk. Bu şirketleri yakalamak için danışmanlara görev verip, İstanbul’da, Sabancı Center’da beklemiyoruz. Hep sahadayız. Teknoloji avcısı gibi hareket ediyoruz. Bu yıkıcı teknolojilerin şekillendiği ağlara üye olduk. Özellikle ABD’de; MIT, Harvard, Rochester gibi ağlarda çok aktifiz. Dağılım olarak baktığımızda, ABD ve Avrupa’nın yanı sıra Singapur’da ve Kanada’da da yatırım yaptık. Teknoloji neredeyse biz oradayız. Çünkü “Dünya’nın Sabancı’sıyız,” dedi.
Sabancı’nın Piyasa Performansı
“Sabancı’nın performansı BIST30’u iki katladı”
Cenk Alper, Sabancı’nın son 5 yılda ortaya koyduğu yeni ekonomi odaklı stratejinin piyasa tarafından son derece olumlu karşılandığını vurguladı. “Sabancı bir yatırım holdingidir. Bizim için önemli olan tüm paydaşlarımıza değer üreten bir portföy yaratmaktır. 2019-2024 arası 5 yıla baktığımızda, BIST30 endeksinde yaklaşık yüzde 700’lük bir artış gözlemleniyor. Aynı dönemde Sabancı hissesi neredeyse yüzde 950 oranında değerlenmiş durumda. Hala ciddi oranda iskontomuz olduğunu düşünüyoruz. Bunun yanı sıra, BIST30 2023-2024 arası 1 yılda yüzde 35 artarken, bizim hissemiz bunun neredeyse iki katı oranında, yani yüzde 69 değer kazanmış. Bu durum bize iki önemli şey gösteriyor. Birincisi; piyasa, Sabancı’nın doğru yolda olduğuna inanıyor. İkincisi; geçmişte hem yerli hem de yabancı yatırımcı, Türkiye’ye yatırım yapmak için Sabancı’ya yöneliyordu. Bugün ise buna ilave olarak, Sabancı’nın sürdürülebilirlik odağına, teknolojisine ve dijital yol haritasına yatırım yapılıyor,” şeklinde konuştu.
