Dünya’nın Yerçekimi Anomalileri: Hudson Körfezi Üzerine Bir İnceleme
Dünya’nın şekli, yer çekiminin her noktada aynı olmamasıyla ilginç bir hale geliyor. Ancak, yerçekiminin farklılık gösterdiği yerlerin yanı sıra, bazı özel noktalarda yer çekimi beklenmedik bir şekilde zayıflıyor. Kanada’nın Hudson Körfezi, bu tür bir yerçekimi anomalisinin dikkat çekici bir örneğini sunuyor. Bilim insanları, 1960’lardan beri bu ilginç durumu araştırıyorlar.
Hudson Körfezi’nde yer çekimi, küresel ortalamadan yaklaşık %0,004 daha azdır. Bu durum, o bölgeye seyahat ettiğinizde, aniden kilo verme hissi yaşayabileceğiniz anlamına geliyor. Bu değişim, Dünya’nın kütlesinin düzgün bir şekilde dağılmamış olmasından kaynaklanıyor. Ancak, bu yerçekimi anomalisinin nedenleri üzerine iki ana teori öne sürülüyor.
- Buzul Çağı Teorisi: Bu teori, Buzul Çağı’na kadar uzanıyor. Yaklaşık 20.000 yıl önce, Kuzey Amerika’nın büyük bir kısmını kaplayan devasa bir buzul olan Laurentide Buz Tabakası, altındaki toprağı sıkıştırarak Dünya’nın kabuğunu aşağı doğru itmiştir. Buzul devrinin sona ermesiyle buzul hızla erimeye başlamış, ancak altındaki kabuk, bu ağırlık altında ezilerek eski haline dönmekte zorlanmıştır. Günümüzde bile kabuk, yılda yaklaşık 12 milimetre hızla geri tepiyor. Ancak, bu sürecin tamamlanması için tahmini olarak 300.000 yıl daha geçmesi gerekiyor. Bu durum, Hudson Körfezi’nde kütlenin daha az olmasına yol açarak zayıf yer çekimi anomalisinin oluşmasına sebep olabilir.
- Derinlikteki Hareketler Teorisi: İkinci teori, Dünya’nın derinliklerinde meydana gelen hareketleri ele alıyor. Dünya’nın kabuğunun altında bulunan mantoda, erimiş kaya tabakaları uzun süreler boyunca, Dünya’nın çekirdeğinden gelen ısıyla hareket eder. Bu akıntılar, kabuğun itiş ve çekiş şekillerini etkileyerek yer yüzeyini yeniden şekillendirir. Hudson Körfezi’nde bu aşağı doğru çekim, bölgedeki kütleyi azaltarak daha düşük bir yer çekimi kuvveti yaratmakta ve bu durum, bilim insanlarının 1960’larda keşfettiği kütle çekim anomalisine yol açıyor olabilir.
2002 yılında yapılan uydu verileri incelemeleri, her iki teorinin de geçerli olabileceğini gösteriyor. Hudson Körfezi’ndeki daha düşük yer çekimi, Buzul Çağı’ndan sonra kabuğun eski haline dönmesinin yavaş gerçekleşmesinin yanı sıra yüzeyin altındaki manto akıntılarının etkisiyle oluşuyor. Kabuğun tamamen eski formuna dönmesi sonrasında bile, bölgede belirli bir yer çekimi farkının kalması muhtemel görünüyor.