AB Liderlerinin Brüksel Zirvesi: Avrupa’nın Savunması Üzerine Yeni Vurgular
AB liderlerini Brüksel’de olağanüstü bir zirve için bir araya getiren toplantının devam ettiği sırada, “Avrupa’nın savunması” konulu sonuç bildirgesi açıklandı. Bu bildirgede, AB liderleri, Avrupa’nın daha bağımsız ve kendi savunmasından daha fazla sorumluluk alabilen bir yaklaşımla hem acil hem de gelecekteki zorluklar ve tehditlerle etkili bir şekilde başa çıkabilmesi gerektiğini vurguladı.
Rusya’nın Ukrayna’da sürdürdüğü savaşın ve bu durumun Avrupa’nın güvenliği üzerindeki etkilerinin, AB için varoluşsal bir meydan okuma oluşturduğuna dikkat çeken liderler, sonuç bildirgesinde şu ifadelere yer verdi:
- AB, güvenliğini ve vatandaşlarını korumak için gereken araçların ve finansmanın seferber edilmesini hızlandıracaktır.
- Birlik, genel savunma hazırlığını güçlendirirken stratejik bağımlılıklarını azaltmayı, kritik yetenek boşluklarını gidermeyi ve Avrupa savunma teknolojik ve endüstriyel tabanını güçlendirmeyi amaçlamaktadır.
- Böylece, ihtiyaç duyulan miktarlarda ve artırılmış hızda daha iyi ekipman tedarik edebilecek bir konumda olacağız.
- Bu çabalar, Avrupa’nın endüstriyel ve teknolojik rekabet gücünü artırmaya da katkıda bulunacaktır.
Liderler, AB’nin savunma harcamalarını önemli ölçüde artırma gerekliliğinin altını çizerken, AB Komisyonu’nu bu hedefle ilgili daha fazla öneri üzerinde tartışmaya, AB düzeyinde savunma için ek finansman kaynakları önermeye ve ilgili teklifleri hızla sunmaya çağırdılar. Ayrıca, AB bütçesi tarafından desteklenen krediler için 150 milyar avroya kadar yeni bir finansman aracı önerisi sunma niyetini göz önünde bulunduran liderler, bu önerinin acil bir şekilde inceleneceğini belirttiler.
Liderler, Avrupa Yatırım Bankası’nın Avrupa’nın savunma sanayisine desteğini artırma planlarını memnuniyetle karşılayarak, kurumu mevcut finansman hacmini artırması ve savunma sanayisine kredi verme uygulamalarını acilen uyarlaması için davet ettiler. Ayrıca, savunma sanayisi için özel finansmanın harekete geçirilmesinin önemini vurgulayarak, hem özel hem de kamu yatırımlarının daha iyi harekete geçirilmesi ve savunma tedarik zincirlerine üye ülkeler arasında sınır ötesi erişimi sağlamak amacıyla ortak tedarikin önemine dikkat çektiler.
İhtiyaçlar Tespit Edildi
Sonuç bildirgesinde, AB düzeyinde savunma kapasitesini güçlendirmek için hava ve füze savunma sistemleri, topçu sistemleri, insansız hava araçları (İHA) ve İHA savar sistemler gibi yeteneklere duyulan ihtiyaçlar vurgulandı. Liderler, Avrupa Savunma Ajansı’nı, AB Yüksek Temsilcisi, AB Komisyonu ve üye ülkelerle birlikte bu konuyla ilgili süreçleri hızla gözden geçirmeye davet ettiler.
Özellikle Rusya ve Belarus’un oluşturduğu tehditler göz önünde bulundurulduğunda, AB’nin doğu sınırlarının savunulmasının, Birlik’in güvenliğine katkıda bulunduğu konusunda mutabık kaldılar. Ayrıca, Avrupa Savunma Fonu aracılığıyla araştırma, inovasyon ve geliştirmeye sürekli desteğin önemini vurgularken, tüm bu hedeflerin önünde engel teşkil edebilecek yasal ve idari çerçevenin basitleştirilmesi gerektiğinin altını çizdiler.
Liderler, savunma alanında daha güçlü ve daha yetenekli bir AB’nin, küresel ve transatlantik güvenliğe olumlu katkılarda bulunarak NATO’yu tamamlayıcı bir rol oynayacağını ifade ettiler. Sonuç bildirgesinde, üzerinde uzlaşılan tüm maddelerin üye ülkelerin güvenlik ve savunma politikalarının özel karakterine zarar vermeyeceği ve tüm üye ülkelerin güvenlik ve savunma çıkarlarının dikkate alınacağı belirtildi.
AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, Birliğe üye ülkelerin liderlerini, ABD’deki Donald Trump yönetiminin Ukrayna’daki savaş ve Avrupa’nın güvenliği konusundaki yaklaşımından kaynaklanan endişeleri tartışmak üzere olağanüstü zirvede bir araya getirmişti. Trump’ın Oval Ofis’te Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile yaşadığı tartışma ve Kiev’e askeri yardımları askıya alma kararının hemen ardından düzenlenen zirve, güvenlik ve savunmadaki yol arayışında AB’ye bir harita çizmeyi amaçlıyor.
Washington-Kiev hattındaki gerilimin ardından, Ukrayna’ya desteğini yineleyen Avrupalı liderler, müzakere masasında yer almak istemekteyken, Avrupalı liderleri bu görüşmelerin dışına itmek isteyen Trump yönetimi, kıtanın savunmasında asli sorumluluğu üstlenmelerini talep ediyor.